Alleen als je daarover afspraken hebt gemaakt in het contract. Staat daar niets over in, dan is de uitgever of producent niet verplicht om een voorschot te betalen. Overigens is het wel gebruikelijk om een voorschot te krijgen. Een auteur moet immers in staat zijn om te leven terwijl hij werkt aan een boek of script.
Dit is een voorbeeldcontract, te gebruiken voor de uitgave van e-boeken en andere digitale publicaties van oorspronkelijk Nederlandstalig literair werk of van een Nederlandse vertaling van een literair werk. Anders dan de overige contracten op deze website betreft het hier geen modelcontract. Het is dus niet tot stand gekomen na onderhandelingen met een andere partij. Desalniettemin adviseren wij dit contract in ieder geval als basis te gebruiken bij het maken van afspraken over digitale publicaties.
Modelcontract voor de uitgave van een oorspronkelijk Nederlandstalig kinderboek
Weinig zaken zijn voor schrijvers zo belangrijk als het contract met de uitgever. Een contract voor de uitgave van een literair werk of de vertaling ervan legt de royalty’s, het voorschot en de elektronische rechten vast. Schrijver en uitgever kunnen elkaar houden aan die vastgelegde afspraken.
Het is dan ook goed om vooraf te bedenken wat er precies in het contract moet komen te staan, en wat niet.
Niet iedereen heeft het overzicht of het zakelijk inzicht om zelf een goede overeenkomst op te stellen. Voor hen is er het modelcontract van de Auteursbond, welke is opgesteld in nauw overleg met de Werkgroep Kinderboekenuitgevers (WKU) van de Groep Algemene Uitgevers (GAU). Een modelcontract schept voor alle partijen duidelijkheid. Voor literaire auteurs is het bovendien een voorwaarde voor het verkrijgen van subsidie bij het Nederlands Letterenfonds.
Het modelcontract verzekert schrijvers van een minimum aantal voorwaarden en rechten. Hoe belangrijk ook, het staat iedere schrijver vrij om met de andere partij te onderhandelen en betere voorwaarden uit het vuur te slepen. Het is een modelcontract, geen harnas.
Een royalty is een auteursrechtelijke vergoeding, een percentage van de verkoopprijs van het boek. Het royaltypercentage wordt vaak overeengekomen als het succes van het werk nog onzeker is. De modelcontracten voor het schrijven en vertalen van een oorspronkelijk Nederlands werk kennen een staffel. Dat betekent dat het royaltypercentage toeneemt naarmate de verkoop stijgt. De productiekosten van de uitgever nemen namelijk gaandeweg af of zijn op een bepaald moment terugverdiend. Dat rechtvaardigt een hogere opbrengst voor de schrijver of vertaler. Kijk voor meer informatie over de hoogte van royaltypercentages en de staffel in artikel 10 van het modelcontract en de toelichting daarop.
Toevoeging: ‘modelcontract voor de uitgave van oorspronkelijk Nederlandstalig literair werk’ en ‘modelcontract voor de uitgave van een vertaling van een literair werk’.
Nee, dit mag niet. Zodra de uitgever dit doet is er geen sprake meer van een modelcontract en mag hij het niet als zodanig aanbieden. Wijziging van het modelcontract door de uitgever levert vaak een verslechtering van de rechten van de auteur op (en een verbetering voor de uitgever). Bijvoorbeeld doordat de staffel (artikel 10, Honorarium) nadeliger uitpakt of doordat de uitgever additionele verkoopkanalen toevoegt en daar lage vergoedingen tegenover stelt. Een ander gevolg kan zijn dat je niet meer in aanmerking komt voor een subsidie van het Letterenfonds.
