Tips voor de Theaterauteur

Tips voor de Theaterauteur

1. Gebruik modelcontracten

Maak gebruik van het Modelcontract Schrijven Theatertekst zodat je er zeker van bent dat je rechten goed gewaarborgd zijn. Wijs je onderhandelingspartner op het feit dit contract al een uitonderhandeld compromis is dat tot stand is gekomen door afspraken tussen de Nederlandse Associatie voor Podiumkunsten (NAPK) en de Auteursbond en dus van beide kanten ondersteund wordt. Er zijn situaties waarin je misschien niet letterlijk dit contract wil/kan gebruiken, dan kun je het contract ook als uitgangspunt nemen (maar wijs om misverstanden te voorkomen dan wel op de punten waarop jouw versie van het modelcontract afwijkt). Voor bewerkingen kun je hetzelfde contract gebruiken.

Voor het opvoeren van een al eerder geschreven werk, is er het Modelcontract Opvoeren Theatertekst,  en voor het vertalen van theaterteksten is er het Modelcontract Vertalen. Ook deze contracten zijn in samenwerking met het NAPK opgesteld.

2. Vraag advies

Als je twijfelt of een voorstel redelijk is, je je afvraagt of de bepalingen in jouw contract geen gekke dingen bevatten of met andere juridische vragen zit, dan kan je altijd contact opnemen met de Auteursbond. Onze juristen kunnen je contract toetsen en je vanaf de zijlijn adviseren bij onderhandelingen. Stuur een mailtje naar jurist@auteursbond.nl.

3. Bereid je voor op het onderhandelen

Je hoeft je niet verplicht te voelen om meteen bij de eerste contractbespreking ‘ja’ te zeggen. Even bedenktijd vragen is niet onredelijk. Er zijn ook veel projecten waarvan de afspraken worden gemaakt nog voor er zekerheid is over toegekende subsidies. Zorg dat je niet (te veel) gratis werkt, dat is namelijk niet vanzelfsprekend. Vraag voor de opstartfase een verrekenbaar, niet-terugvorderbaar voorschot. Investeren in eigen projecten is logisch, maar als iemand jou vraagt mee te denken vanaf het begin zonder zekerheden deel jij in het risico, dus moet daar financiering tegenover staan. Daarom is het verstandig direct een contract op te stellen en goed te kijken naar de momenten van betaling en deze dus ook op te delen – gekoppeld aan de diverse stadia van het schrijven (indien mogelijk: het grootste deel van de betaling aan het begin, omdat dan de meeste werkzaamheden plaatsvinden).

Bereid jezelf bij onderhandelingen niet alleen ‘cijfermatig’ voor, maar laad jezelf ook mentaal op. Wees niet bang. Een producent is met je in onderhandeling, omdat hij met jou in zee wil. Juist in dit vak is de uitspraak ‘voor jou tien anderen’ maar zelden van toepassing. Een producent vraagt je op grond van je vakmanschap zal je de volgende keer echt niet mijden om jouw scherpe onderhandelen. Er is vaak meer speelruimte dan je denkt

4. Verdiep je in de cao-theater

Neem ook de theater-CAO eens door, mede opgesteld door het NAPK. Sowieso is dit hele document heel goed om eens volledig doorgenomen te hebben. In het Functieraster (pagina 42) vind je de verschillende functies met de bijbehorende schaal (Romeinse cijfers) en daarna een inhoudelijke beschrijving. Zo kun je inzage krijgen in wat een dramaturg en regisseur zou kunnen krijgen. Een regisseur 1 en dramaturg 1 zitten bijvoorbeeld in schaal VII, in het Loongebouw op pag. 40 kun je dan opzoeken welke bruto maandsalarissen (bij fulltime werken) bij deze schaal horen.

Kijk naar de systematiek van salarisverhoging naar ervaringsjaren en laat je daardoor inspireren bij onderhandelingen (een functie hoort in een schaal, en per ervaringsjaar schuif je een stap omhoog, zie artikel 14 van de CAO).

Belangrijk voor het omrekenen naar een zzp-tarief is dat een werknemer de werkgever nog minstens 50 % van het bruto salarisbedrag extra kost. Een werknemer geniet allerlei voordelen die je als zelfstandige niet hebt: pensioen, arbeidsongeschiktheidsverzekering, recht op WW en vakantiegeld. Daarom mag je meer vragen als zzp’er. (Zie in de CAO, artikel 14 – punt 5: Honorering zzp’ers.) Voor de journalisten hebben de NVJ en DPG een akkoord gesloten waarbij de zzp’ers 167% van het cao-loon ontvangen. In deze toeslag is rekening gehouden met 8% vakantietoeslag, 50% zzp-toeslag en 20 wettelijke vakantiedagen. De zzp-toeslag van 50% is een tegemoetkoming in de kosten die een freelancer zelf draagt voor onder meer pensioen, verzekeringen en ziekte. Om je bruto-bruto bedrag te berekenen kun je dus als uitgangspunt een vergelijkbaar bedrag uit de CAO nemen en dit verhogen met 67%.

5. Verdiep je in gangbare tarieven

Het is verstandig om bij het bepalen van je tarief in gedachten te houden dat jij als ondernemer de uren die je aan je bedrijfsvoering besteedt, hoort te verrekenen in je tarief. Dat doen de loodgieter en de huisschilder ook. Dus het doen van je administratie, maar ook je intellectuele stimulering en verdieping. Alle uren dat je je inleest en naar voorstellingen gaat, tellen mee.

Het is raar maar waar: als het gaat om tarieven voor theaterauteurs (en anderen evengoed) krijgen we opeens te maken met de Autoriteit Consument en Markt (ACM) (voorheen de Nederlandse Mededingingsautoriteit), die ons als ondernemers beschouwt die geen prijsafspraken mogen maken. De ACM is hiermee strikter dan mededingingsautoriteiten in de ons omringende landen, waar soms wettelijke, soms beleidsmatige uitzonderingen voor schrijvers zijn gecreëerd. Als is er tegenwoordig wel meer speelruimte.

In het verleden, in 2012, de hebben wij samen met het NAPK gangbare tarieven onderzocht. Deze zijn helaas daarna nooit geïndexeerd. Momenteel zijn we opnieuw in gesprek met het NAPK over de herziening van deze gangbare tarieven en de modelcontracten. Zodra deze gesprekken zijn afgerond, komen de resultaten daarvan online. Voor nu is het onderzoek van 2012 nog als houvast te gebruiken. Je kunt zelf de bedragen indexeren. Het staat de schrijver en het gezelschap uiteraard te allen tijde vrij om in onderhandeling tot een ander tarief te komen. Bedenk voor je de onderhandeling in gaat, wat voor jou het minimumbedrag is. Je kunt vervolgens ook het voorstel van de producent afwachten.

6. Beheer je opvoeringsrechten goed

Kijk uit als je al je opvoeringsrechten laat afkopen. In het Modelcontract Schrijven Theatertekst is overeengekomen dat de rechten voor de eerste veertig voorstellingen in het honorarium verrekend zijn. Er kunnen verschillende grondslagen gehanteerd worden voor de vaststelling van het opvoeringsrecht. Zorg dat je duidelijk afspreekt om hoeveel voorstellingen het gaat, en voor welke periode de opvoeringslicentie geldig is. Bij herneming van je stuk, moeten de opvoeringsrechten ook opnieuw betaald worden. Gangbaar is 10% van de netto-recette (= bruto-recette als voorkomend op het theaterborderel minus BTW, theatertoeslag, automatiseringskosten, portemonneeloze pauzes e.d., waarbij garantiesommen en uitkoopsommen buiten beschouwing blijven). In het Modelcontract Opvoeren van een Theatertekst staan ook minimumtarieven (ook afgesproken in 2012 die dus nog geindexeerd moeten worden).

7. Overweeg een aansluiting bij het Contractenbureau of Agentschap

Als je jezelf niet zo’n goede onderhandelaar vindt, overweeg dan je te laten vertegenwoordigen door het Contractenbureau. Dat kost geld, maar veel minder dan een agent. En bedenk dat je via het Contractenbureau wellicht een resultaat binnenhaalt dat je zelf nooit bereikt zou hebben, aangezien zij ontzettend ervaren zijn in onderhandelen. Het Contractenbureau is opgericht door Stichting LIRA en het Netwerk Scenarioschrijvers (beide verbonden aan de Auteursbond) en vertegenwoordigt ook toneelschrijvers. Als je je aansluit bij het Contractenbureau, dan zijn zij de enige partij die met derden over jouw werk en opdrachten mogen onderhandelen (exclusiviteit). Je kunt vrijblijvend een afspraak met hen maken om kennis te maken en te horen of dit een optie voor jou is. De kosten zijn 7% van het honorarium wat zij voor jou onderhandeld hebben, met een minimum van € 200,- en een maximum van € 3150,-.

Een agentschap behartigt de belangen van de uitvoerende en creatieve talenten die bij het agentschap aangesloten zijn. Binnen de wereld van acteurs is een agentschap heel gewoon. Er zijn geen agentschappen specifiek voor toneelschrijvers. Toch zijn er wel theaterauteurs die bij een agentschap aangesloten zijn. Een agent zorgt er ook voor dat je fair practice betaald krijgt en ontvangt zelf 10 tot 15% van die vergoeding. Met agent aan je zijde, kunnen opdrachtgevers sneller serieus nemen dat je eerlijk betaald moet worden en zal het honorarium veelal hoger uitvallen. Een agent beschermt je auteursrechten en jou als persoon als er te veel gevraagd wordt, onduidelijkheid is over verwachtingen of een onveilige werksfeer. Agenten zullen ook in alle werksituaties je naam noemen en zo zorgen dat zij ook jouw netwerk laten groeien. Als de agent ook voor acteurs en regisseurs werkt, kan diegene ook zorgen voor samenwerkingsverbanden tussen deze makers. Een agentschap scout zelf vaak ‘talenten’. Je kunt ook proberen je aan te sluiten bij een agentschap door zelf contact met ze op te nemen.

Voorbeeld van deze agentschappen zijn Henneman en Performer Agency. Die vertegenwoordigen echter maar een paar schrijvers die vaak ook zelf presenteren of acteren. De Schrijverscentrale is er voor prozaschrijvers. Een agency specifiek voor Theaterauteurs is er helaas niet.

Je zou kunnen proberen bij een afstuderende of afgestudeerde student van de opleiding Productie Podiumkunsten aan de ATD te vragen of zij je kunnen helpen met zakelijke begeleiding. Niet iedere student wil echter in die richting afstuderen.

In de begeleiding van schrijvers is dus nog een gat op te vullen in onze sector. Daarom is de Sectie Theaterauteurs van de Auteursbond druk bezig om in samenwerking met Lira een lijst op te stellen met ervaren Theaterauteurs die degenen met minder ervaring in het vak kunnen helpen met onderhandelingen en aanvragen. Ook helpt de Auteursbond schrijvers die in nood zijn geraakt na een slecht contact met de opdrachtgever. Je kunt hier zowel financiële ondersteuning als hulp van een jurist voor aanvragen. Het Contractenbureau kan een schrijver ook financieel ondersteunen als die in nood dreigt te komen door een te laat betalende opdrachtgever met een voorschot van de openstaande factuur.

8. Bespreek de samenwerking met de regisseur

Als een regisseur of producent je een opdracht geeft om een stuk te schrijven, dan is een verdiepend gesprek bij aanvang over de vorm van de samenwerking en de verwachtingen aan beide kanten hierover, onmisbaar. Ook al vertrouw je op het vakmanschap van de ander. Voer je dit gesprek niet, dan loop je een groter risico op teleurstelling en/of conflict.

In het modelcontract ben je alle zakelijke afspraken overeengekomen. Ook je wettelijk vastgestelde Persoonlijkheidsrechten en wijzigingen in het werk staan hierin kort opgenomen. Wat houdt dat in; Persoonlijkheidsrechten? In de wet is opgenomen dat auteurs het recht hebben om zich binnen redelijke grenzen te verzetten tegen:

  • het gebruik van hun werk waarbij hun naam niet wordt gemeld
  • wijzigingen die worden aangebracht op of in hun werk.

Met ‘binnen redelijke grenzen’ wordt bedoeld: Als de wijzigingen invloed hebben op plot, personages of identiteit van het stuk, zijn het ingrijpende wijzigingen die enkel met toestemming van de auteur (en in onze visie dus ook door de auteur zelf) mogen worden aangebracht. Alle wijzigingen die niet van invloed zijn op de personages, plot of identiteit mag een producent/regisseur zonder toestemming van de schrijver doorvoeren.

In de praktijk lijken producenten en regisseurs zich hier niet altijd voldoende van bewust te zijn. Zo worden er vaak – tot onvrede van auteurs – wijzigingen doorgevoerd in het stuk zonder toestemming van de theaterauteur. Sowieso valt er natuurlijk ook te twisten over of een wijziging van invloed is op een personage bijvoorbeeld. En regisseurs zitten niet altijd te wachten op de aanwezigheid en bemoeienis van de schrijver tijdens de repetitieperiode. Daarom is een eerlijk gesprek hierover – voor het schrijven begint – echt van belang. Spreek duidelijk af hoe er met de tekst omgegaan mag worden en hoe je als schrijver betrokken wordt (welke momenten, op welke manier). Formuleer je eigen waarden en wensen, stel je niet te rigide op, en ga in overleg.
Zorg dat je bij de eerste lezing bent. Samenwerkingen waarin de regisseur volledig de vrije hand krijgt in het schrappen en herschikken van je tekst zijn prima, mits je daar als auteur van tevoren op de hoogte van- en oké mee bent.

9. Verdiep je in de regels van de belastingdienst

Als toneelschrijver werk je eigenlijk altijd als ZZP’er. Het komt nauwelijks voor dat een producent je in dienst neemt (is dat wel het geval; pas dan goed op want als je het niet goed regelt, heeft je werkgever het auteursrecht over het stuk). Als je als zelfstandige werkt, moet je wel in de gaten houden dat je aan het urencriterium voor het ondernemerschap blijft voldoen om je recht te houden op de zelfstandigenaftrek. Het urencriterium voor zelfstandigenaftrek is 1.225 uur per jaar. Dat zijn niet alleen uren die je al schrijvend doorbrengt, maar betreft alle tijd die je besteedt aan jouw onderneming (denk hierbij ook aan: administratie, research, voorstellingbezoek, gesprekken, deskundigheidsbevordering). Om je boekhouding goed op orde te krijgen en te weten welke kosten je kunt opvoeren als aftrekposten, is het raadzaam om een cursus te volgen. En daarna alsnog een boekhouder die bekend is met de creatieve sector voor de opgave van je inkomstenbelasting. Voor meer info: lees het document De creatieve ondernemer en de fiscus, volg de belastingworkshops van de Auteursbond, en raadpleeg de website van de Belastingdienst voor meer informatie. Ook websites als de AHK en Beroepskunstenaar kunnen je op weg helpen.

10. Weet welke BTW bij welke werkzaamheden hoort

Om als ondernemer gezien te worden door de belastingdienst, moet je je inschrijven bij de KvK en krijg je een btw-nummer. Creatief schrijvers zijn echter btw-vrijgesteld. Dat betekent dat je geen btw hoeft te rekenen op je facturen van nieuw geschreven werk (dat is wat anders dan 0%). Deze vrijstelling geldt alleen niet voor voordrachten, lezingen, voorstellingen, het begeleiden van andere schrijvers, dramaturgie, en lesgeven/workshops aan mensen boven de 21 jaar (met uitzondering op wettelijk vastgesteld onderwijs: basis, middelbaar, MBO, HBO, WO). Deze werkzaamheden zijn dus wel belast met btw. Als een gezelschap een stuk van jou wil spelen, dan krijg je opvoeringsgelden. Deze zijn ook btw vrijgesteld (net als royalty’s).

Het voordeel van btw heffen is dat je ook de btw die jij betaald hebt kan terugvorderen. Het nadeel is dat het een ingewikkeldere administratie vergt, en dat sommige instellingen (bijv. kunsteducatie instellingen) zelf btw vrijgesteld zijn en dus geen btw bovenop jouw uur-prijs willen betalen.

Als je aan de eisen van Ondernemer voldoet (urencriteria, inschrijving KvK), dan kun je ook de KOR aanvragen: de Kleine Ondernemers Regeling. Dit is een btw-vrijstelling voor in Nederland gevestigde ondernemers, die niet meer dan € 20.000 omzet in 1 kalenderjaar hebben. De omzet voor de btw-vrijgestelde diensten (het schrijven zelf dus) telt niet mee in deze berekening. Als je deze vrijstelling hebt, hoef je geen btw meer te heffen en ook geen omzetbelasting meer aan te geven. Maar dan kun je ook geen btw meer terugvragen.

11. Bepaal je opvoeringsrechten voor amateurgezelschappen

De opvoeringsrechten & gelden van je werk kun je zelf beheren, of aan een agent of het Contractenbureau uit besteden. Je kunt je ook aansluiten bij een opvoeringsrechtenbureau. Deze laatste geldt alleen als tussenpersoon voor amateurgezelschappen die je teksten willen spelen. Zo heb je Bredero en IBVA. Denk goed na wat het je oplevert en of je met deze partijen een contract wil afsluiten. Laat het contract eventueel door de jurist van Auteursbond checken. Let op dat er duidelijk in het contract opgenomen is of het bureau ook als tussenpersoon voor het buitenland mag fungeren en hoeveel provisie er wordt ingehouden. Als de tussenpersoon ook gelden voor jou mag innen buiten Nederland, zorg dat de ingehouden provisie hetzelfde blijft en niet dubbel ingehouden wordt.

Als je zelf je rechten beheert: er is geen standaard modelcontract voor opvoeringen in het amateurcircuit. Je kunt uiteraard wel het Modelcontract Opvoeren Theatertekst als uitgangspunt nemen.
Ook hier is het lastig om minimumtarieven te noemen. De bedragen die je kunt vragen hangen af van de grootte van de zaal, het aantal keer spelen, en de duur van je stuk. Per avond kun je zo tussen de €50,- en €350,- factureren. Je kunt in plaats daarvan ook 10% van de netto-recettes afspreken als vergoeding.

12. Bij ambities over de grens; verdiep je in de mogelijkheden voor opvoeringen in het buitenland

Hoe krijg je je werk in het buitenland gespeeld? Dat is geen makkelijke vraag. Voor alle landen werkt het weer anders. Het sectiebestuur Theaterauteurs heeft middels een rondetafelgesprek Internationalisering (januari 2019) en diverse interviews (2022) met toneelschrijvers die ervaringen hebben met werk in het buitenland, gepoogd een overzicht met tips te maken.

> Lees Het lonkende buitenland

De persoon die hier heel veel van weet en goed benaderbaar is, is Anja Krans. (Programma-manager Internationalisering FPK – a.krans@performingartsfund.nl.)

13. Bij publicatie en printing on demand; maak goede afspraken

Het is fijn en genereert werk als je teksten gelezen kunnen worden. Uitgeverijen geven echter weinig theaterteksten uit. Er zijn wel initiatieven buiten de reguliere uitgeverijen om je toneelteksten gepubliceerd te krijgen. Bijvoorbeeld De Nieuwe Toneelbibliotheek en IT&Fb. Beide initiatieven hebben een eigen redactievoering. Als zij jouw tekst(en) willen publiceren, moet je daar wel zelf de kosten van betalen. Het drukken gaat in gang na de bestelling (printing on demand). Zorg ook hier weer dat je goede afspraken maakt; financieel qua royalty’s en dat de auteursrechten bij jou als schrijver blijven. Hiervoor is geen modelcontract opgesteld. Je kunt wel kijken naar het Modelcontract oorspronkelijk Nederlandstalig literair werk, en uiteraard kun je advies vragen aan de juristen van de Auteursbond.

Wat je sowieso kosteloos kunt doen, is (bij lidmaatschap) een profiel aanmaken op onze website waar je teksten online kunt publiceren en vindbaar bent voor mensen die specifiek op zoek zijn naar theaterteksten. Hier kan de gebruiker zoeken op punten als genre, thema, duur, en aantal rollen. Als de lezer interesse heeft om jouw tekst te gaan spelen, dan kunnen ze direct met jou (of een tussenpersoon) contact opnemen om de opvoeringsgelden te bespreken.

 

14. Bij Podcasts; let op de volgende punten

Ook toneelschrijvers krijgen steeds meer te maken met het medium Podcast. Er is echter (nog) geen modelcontract voor het Schrijven van een Podcast. Zorg dus dat je met voorbereiding het zakelijke gesprek in gaat:

  • Veel opdrachtgevers sturen aan op een overdracht van auteursrechten, terwijl je beter af kunt spreken alleen toestemming te verlenen voor het maken en uitzenden van de podcast. Het is belangrijk om rekening te houden met alternatieve exploitatiemethoden, zoals boek- en toneelbewerkingen, of vertaalde versies van de podcast voor de buitenlandse markt, en hierbij zoveel mogelijk de rechten in eigen hand houden of in ieder geval afspraken maken op basis waarvan je meedeelt in de omzet (royalty).
  • Probeer afspraken te maken over waar je podcast uitgezonden mag worden (alleen platform van producent zelf, of bijv. ook op Spotify/Podimo?). Dat producenten aansturen op een buy-out/lump sum is gebruikelijk, terwijl je ook hier liever bijvoorbeeld een royalty met voorschot ontvangt. Bij een buy-out is het des te belangrijker om het aantal exploitatiebevoegdheden te beperken, zodat de producent daar dan opnieuw toestemming voor zal moeten krijgen
  • Probeer bij het maken van afspraken over de vergoeding ook hier zowel de bestede moeite en tijd mee te nemen als de waarde van het werk (royalty met voorschot, vergoeding met deel lump sum en deel royalty).
  • Ook hier is het maken van goede afspraken t.a.v. naamsvermelding en wijziging van belang.
  • Bij bewerkingen naar aanleiding van andermans werk (bijv. boek) kan het verstandig zijn om af te spreken dat de producent jou vrijwaart voor auteursrechtelijke inbreuken van de maker van het oorspronkelijke werk.
    Heb je twijfels? Vraag advies aan de juristen van de Auteursbond via jurist@auteursbond.nl.

15. Ken je rechten bij het online plaatsen van een registratie van de voorstelling

Gezelschappen en producenten hebben in coronatijden uit nood digitale wegen moeten zoeken om theatervoorstellingen toch bij de toeschouwer te krijgen. Steeds vaker worden voorstellingen tegenwoordig ook via digitale wegen voor het publiek beschikbaar gemaakt. Via streamingdiensten als Theaterflix en YouTube kunnen toeschouwers vanuit huis, al dan niet tegen een vergoeding, naar een registratie van een voorstelling kijken. De zichtbaarheid die dat oplevert is fijn. Maar: de theatergezelschappen en producenten hebben jouw toestemming nodig om jouw werk op deze wijze beschikbaar te maken. Die toestemming moet vooraf gevraagd worden en daarbij mag je ook voorwaarden stellen, zoals naamsvermelding en afspraken over een eventuele vergoeding. Het is meer dan redelijk om de kwaliteit van de registratie te mogen beoordelen voor je goedkeuring verleent. Het advies van de Auteursbond is om, indien je toestemming wilt geven, daarbij te vermelden dat jouw toestemming geldig is voor een jaar. En maak daarbij ook duidelijke afspraken over de vergoeding die jij ontvangt. Bij een verdeling op basis van de netto-opbrengst moet wel helder zijn wat ‘netto-opbrengst’ precies is, en welke onkosten in rekening worden gebracht. In de

staat in HST 6 artikel 36 hoe dit voor de betrokkenen in loondienst geregeld is. Goed om te benadrukken; op basis van het huidige modelcontract met de NAPK gaat het alleen om toestemming voor niet-commerciële vertoningen.

Wordt jouw werk zonder afspraken online vertoond of heb je andere vragen? Neem contact op met jurist@auteursbond.nl.

16. Zorg dat je zichtbaar bent

Hoe krijg je je werk onder de aandacht van regisseurs en gezelschappen? Natuurlijk kun je een regisseur of dramaturg wiens werk je bewondert persoonlijk een bericht sturen. Zorg dan dat je daadwerkelijk voorstellingen van hen hebt gezien en precies kunt verwoorden waarom het je aanspreekt en bij je past. Zeker als jonge/beginnende toneelschrijver kan het ook interessant zijn artistiek leiders van gezelschappen te mailen om een kop koffie te drinken en gewoon een open gesprek aan te gaan over wat mogelijkheden zijn voor toneelschrijvers bij het betreffende gezelschap. Niet om daar direct werk uit te genereren, maar om het gesprek te openen en om je beschikbaarheid aan te geven. Belangrijk is dat mensen je naam kennen, zodat ze aan je kunnen denken wanneer zich een mogelijkheid of kans aandient. ‘Netwerken’ heeft een nare reputatie, alsof het erom gaat jezelf geweldig te presenteren. Terwijl het er uiteindelijk om gaat dat je elkaar leert kennen, en niet per se over wat je te brengen of te halen hebt. Juist een open gesprek over wat je voor elkaar, eventueel, in de toekomst zou kunnen betekenen, is van belang. Open vragen helpen daarbij. Werken jullie met (jonge) schrijvers? Zijn er bepaalde projecten voor? Wat kan ik doen om in aanmerking te komen voor een project bij jullie gezelschap?

Je vergroot ook je zichtbaarheid door naar schrijversbijeenkomsten van bijvoorbeeld de Auteursbond te gaan. Als schrijvers zelf geen tijd of ruimte hebben voor een opdracht, vraagt de opdrachtgever regelmatig: weet je nog een andere schrijver? De schrijver geeft dan de opdracht door, dus jezelf zichtbaar maken bij je vakgenoten helpt. Uiteindelijk kunnen we elkaar allemaal helpen. Daarvoor hoeven we elkaar in eerste instantie alleen maar te leren kennen.

17. Houd oproepen voor teksten, werkbeurzen en stipendia in de gaten

Een andere manier om zichtbaar te zijn, is door je tekst in te dienen bij een organisatie die nieuwe schrijvers en teksten zichtbaarheid geeft, zoals Verse Tekst en Tb Punch. Theater Bellevue staat open voor het organiseren van theatrale lezingen van je tekst. Bericht hiervoor eens Tom Helmer. Last but not least zijn beurzen als het TheaterTekstTalent Stipendium en de Werkbijdrage Theatertekst van het FPK natuurlijk ook hele belangrijke initiatieven waar je als schrijver de mogelijkheid krijgt om autonoom werk te ontwikkelen en daarmee zichtbaar te zijn. En stuur je beste tekst die dit seizoen zijn première heeft beleefd in voor de Toneelschrijfprijs.

18. Word lid van de Auteursbond

Het lidmaatschap kost best wat geld. Toch is het dat meer dan waard. Waarom zou je lid worden? De Auteursbond komt zeer actief op voor de belangen van de schrijver en vertaler, en de sectie Theaterauteurs specifiek voor de toneelschrijvers. Zo gaan we in gesprek met belangrijke partners als het Lirafonds en NAPK om de positie van de toneelschrijver te verstevigen. Door jouw lidmaatschap maak je deze dingen mogelijk. De sectie Theaterauteurs organiseert ook elk jaar een gratis symposium of een lezing over actuele en inspirerende onderwerpen, waarbij je direct in gesprek kunt met vakgenoten. Verder krijg je als lid:

  • Een profiel en toegang op www.vvltheaterteksten.nl
  • Toegang tot gebruikmaking van de modelcontracten en vakkennis op de kennisbank
  • Persoonlijk juridisch en zakelijk advies
  • Rechtshulp wanneer nodig via Stichting Rechtshulp Auteurs 
  • Hulp bij financiële nood via sociaal fonds auteurs
  • Korting op verzekeringen
  • Gratis deelname aan de cursussen van de auteursbond, zoals bijvoorbeeld: Duurzaam onderhandelen, Collectieve rechten,  Podcastcontracten, De belastingavond, Auteursrecht voor theaterauteurs
  • Korting op deelname aan cursussen van anderen, zoals bijvoorbeeld ZZP, zorgen voor nu en later van de NVJ Academy
  • Kortingspasje voor theaterbezoek
  • Netwerkborrels met vakgenoten
  • Inspraak op grote beslissingen tijdens de jaarlijkse ALV