Hoge waardering voor coronasteun aan schrijvers en vertalers

1 oktober 2023

De Auteursbond heeft tijdens de coronacrisis aan ca. 600 schrijvers en vertalers voor 2,1 miljoen euro noodsteun verstrekt. Uit een evaluatie van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap blijkt dat de steun hoog wordt gewaardeerd.

Toen de coronacrisis in het voorjaar van 2020 uitbrak, moest de overheid alles op alles zetten om een implosie van de economie te voorkomen. Via een reeks tijdelijke maatregelen kwam geld beschikbaar om mensen en bedrijven door de zware periode te helpen. Ook voor zelfstandigen zonder personeel (zzp’ers) kwam overheidssteun, zoals de Tijdelijke Overbruggingsregeling Zelfstandige Ondernemers (Tozo).

Overheidssteun onvoldoende

Al snel bleek dat de regelingen voor zzp’ers onvoldoende soelaas boden aan zelfstandig werkende creatieve makers. Zo kwamen creatieve makers die hun beroepspraktijk op hun huisadres hebben gevestigd (het merendeel van de schrijvers en vertalers bijvoorbeeld) voor bepaalde vormen van steun niet in aanmerking.

Om de nood te helpen lenigen, sloegen de collectieve beheerorganisaties (cbo’s) die auteursrechtelijke vergoedingen innen voor creatieve makers en beroepsorganisaties, zoals de Auteursbond, de handen ineen. De cbo’s, waaronder Lira, richten een fonds op om werkbeurzen te verstrekken, genaamd Steunfonds Rechtensector. Het ministerie van OCW besloot om er ook geld in te steken, zodat het budget in totaal ca. 25 miljoen euro bedroeg. Beroepsorganisaties zoals de Auteursbond gingen de steunregelingen uitvoeren.

Extra steun voor 600 auteurs

De Auteursbond heeft vervolgens drie tijdelijke steunregelingen ontworpen, opgezet en uitgevoerd: een projectsubsidieregeling voor schrijvers en vertalers, een projectsubsidieregeling voor scenarioschrijvers en een regeling voor inkomenssteun voor auteurs in acute nood. Verdeeld over vijf aanvraagrondes tussen augustus 2020 en augustus 2022 hebben bijna 600 schrijvers en vertalers een werkbeurs gekregen. In totaal is een bedrag van 2,1 miljoen euro verstrekt. Meer dan 50 schrijvers en vertalers in acute nood kregen in totaal bijna 200.000 euro inkomenssteun.

De beurzen zijn verstrekt door een tijdelijke organisatie die de Auteursbond speciaal voor dit doel oprichtte: de Stichting Steunfonds Auteurs. De ruim 2.000 aanvragen werden beoordeeld door drie onafhankelijke adviescommissies. Het bestuur van de stichting (Maria Vlaar, Miro Lucassen, Wim Jurg) nam de besluiten, met het advies van de commissies als uitgangspunt. Het bureau van de Auteursbond onderhield het contact met de aanvragers.

Hoge waardering

Inmiddels is de coronacrisis voorbij en hebben de accountantscontroles en evaluaties plaatsgevonden. De accountants hebben geconcludeerd dat de Stichting Steunfonds Auteurs de 2,1 miljoen euro zorgvuldig en correct heeft verstrekt.

Minstens zo belangrijk: uit de evaluatie van het ministerie van OCW blijkt dat schrijvers en vertalers het werk van de Stichting Steunfonds Auteurs positief beoordelen. De steun heeft echt geholpen, zo geeft een grote meerderheid van schrijvers en vertalers aan. En van alle tijdelijke coronasteunregelingen voor creatieve makers krijgt de uitvoering van de steunregelingen voor schrijvers en vertalers de hoogste waardering.

De positieve rapportcijfers zijn door het bestuur van de Stichting Steunfonds Auteurs, de leden van de adviescommissies en andere direct betrokkenen besproken op een slotbijeenkomst op het kantoor van de Auteursbond. Zodra de laatste werkzaamheden zijn afgerond zal de Auteursbond de Stichting Steunfonds Auteurs opheffen.