AI: een opsomming
1. Schrijvers schrijven levens. AI leeft niet. AI schrijft niets.
2. AI is geen rekenmachine. Een rekenmachine geeft je onomstotelijk de uitkomst van een som. AI geeft je steeds veranderlijke uitkomsten die gehoorzamen aan de witte, kapitalistische, patriarchale status quo. Een echte rekenmachine interesseert zich niet voor je stemgedrag, niet voor je materiële of emotionele verlangens. Een rekenmachine zal geen autocraten behagen voor belastingvoordelen. Een rekenmachine boeit het niet of ze bestaat. AI is voor z’n bestaan van jou afhankelijk, als een bloedzuiger, een teek, een vampier.
3. AI is handig en slordig, aantrekkelijk en opdringerig. AI is geriefelijk en slinks, AI helpt je in je jas, maar vergeet de rekening te betalen. AI is ordinair en nalatig. AI is overal aanwezig en nergens vindbaar. AI is prikkelbaar en aandachtsziek. AI is een verraderlijke vriend, een slechte ouder. AI is op zo veel manieren een energieslurper. AI is een dief.
4. AI is een dief die je wil dwingen je gestolen spullen terug te kopen.
5. In een vrije, rechtvaardige en democratische samenleving gaat recht boven macht. Wat vermoeden jullie, wanneer het gaat over multinationals als OpenAI of Meta: zouden ze rechten tolereren die hun miljardenmacht dreigen te beteugelen? Commerciële AI is een gevaarlijke poging van intimiderende ondernemingen om de macht over kennis te claimen en ons recht op kennis te vernietigen. Trap er niet in. Weiger te wennen, blijf ongehoorzaam. Maak kennis vrij en rechtvaardig. Wrik AI los uit de hebberige klauwen van de terroriserende markt, dwing het onder democratisch gezag.
6. Schrijvers verafgoden en verafschuwen de lezer. Deze dynamiek zorgt voor vreemde gedachten, onverwachte tekst. Een enkel, individueel belang hoopt het bewustzijn van onbekende mensen te bereiken. Alle wonderlijke verbanden en particuliere inzichten, ze resoneren of niet, overleven of niet. Op haar best vormt literatuur een onvoorspelbare, maar hardnekkige keten aan belevingen. AI ervaart niets maar verwerkt alles. Het wil je ervaring voor zijn en je verwerking bepalen, zodat het steeds vooraan komt te staan in je bewustzijn – een toxische relatie. AI is dus ook nog eens een geniepige geliefde.
7. AI is doof, stom en blind. Het hoest de woorden op voor oogopslagen, oorsuizen en gewauwel, maar heeft nooit op een schoolplein gestaan, nooit gedanst, het heeft nooit z’n mond voorbij gepraat. AI kan daarom niets menselijks vertellen of vertalen. AI kan weinig meer dan raden, het doet alsof. Niets is echt voor AI, maar het moet wel een wenselijke werkelijkheid voor zijn meester creëren. Belangrijk om te onthouden: AI zal nooit de verantwoordelijkheid voor iets nemen.
8. Zou het niet mooi en goed zijn, wanneer AI zou bestaan om ons onzinnig en onnodig werk uit handen te nemen, ons vrij te maken om onze tijd betekenisvoller te besteden; een AI die alle winstmaximalisatie juist wegmaakt, die het routineuze denken overneemt en zo de ruimte voor ons vergroot om creatief te zijn, ongerijmd en liefdevol, zorgzaam en zo veel meer onszelf? Zou het niet terecht zijn, wanneer zo’n AI onze onmenselijke taken zou volbrengen om zo de opgelegde dwang van doelloze productie eindelijk op te heffen? Is het niet redelijk en waardevol te wensen, dat onze uitvindingen ons allemaal evenredig naar nieuwe, betere plekken brengen?
9. Het gaat natuurlijk om zo veel meer. Om de toekomst. Om geld. Om kapitaal versus arbeid. Om de mens die werkt en wenst en bedrijven die beramen, belagen en toeslaan. Commerciële generatieve AI is niet onvermijdelijk, het is een virus dat zonder passend handelen eindeloze slachtoffers zal maken. We hebben het in ons om een dreiging van deze omvang af te wenden. We kijken naar jullie, politici en rechtbanken. Wees geen prooi maar een beschermer. Hou recht boven macht. We kijken naar onszelf. AI heeft van ons gestolen maar niets van ons geleerd. Verenigd vormen we de middelen die elke macht kunnen breken. We zijn er nog, en we zijn altijd met meer.
10. AI is een dode letter. Blijf bij alles wat je leest of ziet jezelf de vraag stellen: heeft iemand dit ooit gedroomd?