Haken en ogen aan steunmaatregelen voor creatieve makers
De afgelopen weken heeft het kabinet verschillende maatregelen voorgesteld die de positie van de leden van de Auteursbond raken: nieuwe steunmaatregelen om zzp’ers en de creatieve en culturele sector door de coronacrisis te helpen, en een aantal belastingmaatregelen. De Auteursbond verwelkomt de extra steun, maar heeft ook kritiek.
Tweede steunpakket voor culturele en creatieve sector
Het kabinet heeft bekendgemaakt dat er een tweede steunpakket komt om de culturele en creatieve sector te helpen de gevolgen van de coronacrisis op te vangen. Het kabinet trekt hiervoor 482 miljoen euro uit. Het tweede steunpakket is een vervolg op het eerste pakket van 300 miljoen euro van mei van dit jaar en is bedoeld om de nood tot 1 juli 2021 te lenigen. Een deel van het tweede steunpakket (ca. 200 miljoen euro) zal net als in het eerste steunpakket gaan naar culturele instellingen die van cruciaal belang zijn voor de landelijke infrastructuur en naar kunstenaars en creatieve professionals. De precieze invulling wordt momenteel uitgewerkt.
De Auteursbond maakt zich er sterk voor dat er zoveel mogelijk geld direct ten goede komt aan initiatieven van makers. Dat kan onder meer door bestaande subsidieregelingen en loketten voor makers bij de Rijkscultuurfondsen uit te breiden, zoals bijvoorbeeld ook al eerder dit jaar tijdelijk is gedaan.
Verlenging steunmaatregelen voor zzp’ers
Het kabinet heeft aangekondigd dat de bestaande generieke steunmaatregelen voor zzp’ers tot 1 juli 2021 worden verlengd. Het gaat om de Tijdelijke overbruggingsregeling zelfstandig ondernemers (Tozo), de Tegemoetkoming Vaste Lasten MKB (TVL), en een aantal belastingmaatregelen.
Tozo
De Tijdelijke overbruggingsregeling zelfstandig ondernemers, die een aanvullende uitkering voor levensonderhoud biedt als het inkomen door de coronacrisis tot onder het sociaal minimum daalt, wordt verlengd van 1 oktober 2020 tot 1 juli 2021. De maximum uitkering bedraagt € 1059,03 voor alleenstaanden en € 1512,90 voor gehuwden en daarmee gelijkgestelden.
Bij de vorige verlenging van deze regeling (per 1 juni 2020) heeft het kabinet de eisen aan de regeling verzwaard door het invoeren van een partnertoets, waarbij het netto inkomen van een partner meetelt bij de beoordeling van het recht op de uitkering. Nieuw is dat het kabinet vanaf 1 oktober 2020 bij de beoordeling van een aanvraag ook een toets invoert op “beschikbare geldmiddelen”. De toets houdt in dat zzp’ers met meer dan € 46.520 aan beschikbare geldmiddelen niet in aanmerking komen. Daarbij worden de geldmiddelen van de aanvrager en de partner meegenomen, een eigen huis en afgeschermd pensioen tellen niet mee.
De Auteursbond vindt dat de regeling te weinig recht doet aan de bijzondere situatie van zzp’ers wiens beroepspraktijk door de coronacrisis is geraakt, en teveel uit de pas loopt met de bescherming die werknemers in loondienst genieten. De Auteursbond pleit voor afschaffing van de partnertoets.
TVL (tegemoetkoming vaste lasten mkb)
Deze regeling biedt een subsidie voor mkb-ondernemers en zzp’ers die door de coronacrisis veel omzet verliezen en daardoor in de problemen komen met het betalen van hun vaste lasten. Vaste lasten zijn doorlopende vaste kosten voor een onderneming, zoals huur, pacht, onderhoud, verzekeringen, vaste leasecontracten, afschrijving van apparatuur en abonnementen. De subsidie bedraagt minimaal €1.000 en maximaal € 90.000. De regeling wordt verlengd tot en met 30 juni 2021, maar in die periode stapsgewijs afgebouwd.
De Auteursbond vindt dat te weinig zzp’ers voor de regeling in aanmerking komen. Nog steeds is de regeling alleen toegankelijk voor ondernemers met een gescheiden woon-werkadres. Verder sluit de regeling bepaalde beroepsgroepen uit (zij staan ingeschreven bij de Kamer van Koophandel onder een zogenoemde SBI-code die niet op de lijst staat van beroepsgroepen die in aanmerking komen). Een voorbeeld is de beroepsgroep schrijvers. De Auteursbond vindt dat onterecht, omdat het inkomen van schrijvers ook voor een aanzienlijk deel afhankelijk kan zijn van activiteiten buitenshuis.
Zelfstandigenaftrek sneller teruggeschroefd
Het kabinet heeft op Prinsjesdag aangekondigd de zelfstandigenaftrek sneller te gaan terugschroeven. De zelfstandigenaftrek is een aftrekpost voor ondernemers en zzp’ers, die ervoor zorgt dat zij nu over € 7.030 van hun winst geen belasting hoeven te betalen. Vanaf 2021 wordt deze zelfstandigenaftrek stapsgewijs teruggebracht tot € 3.240 in 2036. Dat is nodig, aldus het kabinet, om de verschillen tussen werknemers en zzp’ers kleiner te maken.
De Auteursbond vindt dat het kabinet hierop moet terugkomen en de aftrek intact moet laten.
Politieke lobby
De Auteursbond voert een politieke lobby bij de verantwoordelijke ministeries en de Tweede Kamer om de kabinetsmaatregelen waar nodig bij te stellen. Dat doen we onder andere via de Creatieve Coalitie, een koepel van ruim veertig organisaties die opkomen voor de belangen van zelfstandige makers in de culturele en creatieve sector.
Bekijk het volledige overzicht van de aanmerkingen van de Creatieve Coalitie op de kabinetsplannen.