Wat doet de Tweede Kamer om het werk van Nederlandse makers te beschermen tegen AI?
De Auteursbond lobbyt in Den Haag via Platform Makers, het samenwerkingsverband van vakbonden en beroepsorganisaties van auteurs en artiesten. In mei stuurde het Platform een brief aan de fracties van de Tweede Kamer over de wet versterking auteurscontractenrecht. In deze brief wijzen we op de uitdagingen die de opkomst van generatieve AI met zich meebrengt, in het bijzonder voor makers.
Door de opkomst van generatieve AI kunnen opdrachtgevers indirect gebruik maken van de prestaties van auteurs en artiesten, zonder dat de makers daartoe toestemming hebben gegeven en zonder enige betaling. Inmiddels komen niet onderhandelbare contractvoorwaarden waarin makers verplicht worden in te stemmen met het gebruik van hun werk om AI te trainen steeds vaker voor. Dit gebeurt onder meer in de audiovisuele wereld.
Het Platform stelt in de brief dat de snelle opmars van generatieve AI leidt tot grote verontrusting bij de meeste creatieve beroepsgroepen in de culturele en creatieve sector. De Nederlandse en ook Europese creatieve gemeenschap ziet dat hun werk op een dusdanige wijze wordt ingezet bij het trainen van generatieve AI dat hun gerechtvaardigde belangen (het kunnen opbouwen van een renderende beroepspraktijk) daarmee worden ondermijnd. Hoewel de Nederlandse wetgever gebonden is aan Europese richtlijnen en verdragen en het beleid en de aanpak van AI grotendeels een Europese prioriteit zullen moeten zijn, benadrukt het Platform dat de behandeling van dit wetsvoorstel een mogelijkheid biedt om de bescherming van makers te versterken.
Kamervragen
Naar aanleiding van de brief zijn de volgende kamervragen (Zie III. Overig p.8, voor de volledige tekst) gesteld:
- Kan de regering aangeven of werken die met behulp van AI-systemen tot stand zijn gebracht, beschermd worden door de Wet auteurscontractenrecht?
- Hoe kijkt de regering aan tegen de door de opmars van generatieve AI ontstane onrust in de creatieve sector, ook op het gebied van auteursrecht? Worden de zorgen van de sector hierover erkend en/of gedeeld? Hoe beziet de regering de ontwikkelingen in AI in relatie tot het huidige wetsvoorstel? Op welke manier kan de regering zich (op Europees niveau) inzetten om de rechten van makers en hun auteursrechtelijk materiaal in bescherming te nemen in het kader van deze ontwikkelingen?
De antwoorden op deze vragen verwachten we na het zomerreces. We houden je op de hoogte!