Generatieve AI: Standpunt van de Auteursbond
De Auteursbond volgt de ontwikkeling van generatieve AI en de consequenties daarvan voor schrijvers en vertalers op de voet. We constateren dat de positie van schrijvers, vertalers en ondertitelaars onder druk staat door de opkomst van deze technologie. De belangrijkste problemen zijn:
- Schending van auteursrechten
- Professionele en economische schade
- Artistieke en ambachtelijke uitholling van de sector
> Binnenkort vind je alle relevante informatie over AI en onze acties in een speciale portal
1. Inbreuk op auteursrechten
De huidige schending van auteursrechten is onacceptabel. Regulering door aangepaste en toegespitste wetgeving is noodzakelijk.
AI-systemen worden getraind met teksten waarop auteursrecht berust, vaak zonder toestemming van de makers. Dit heeft juridische en financiële problemen tot gevolg en tast de integriteit van creatief werk aan. De nieuwe AI-verordening van de EU en de huidige auteurswet bieden onvoldoende bescherming aan schrijvers, vertalers en andere makers.
Volledige transparantie
De werking van grote taalmodellen is een bedrijfsgeheim, de training ervan is ondoorzichtig. Ontwikkelaars moeten duidelijk aangeven met welke datasets ze de modellen trainen. Schrijvers moeten kunnen kiezen of ze willen dat hun werk hiervoor wordt gebruikt en als ze dat willen, moeten ze daarvoor een eerlijke vergoeding krijgen.
Opt-in in plaats van opt-out
De opt-outregeling, waarmee auteurs aangeven dat hun werk niet mag worden gebruikt voor het trainen van generatieve AI, functioneert niet. Het is voor individuen onmogelijk om te controleren of, en op wat voor een manier hun teksten worden gebruikt. Een opt-inregeling, waarbij auteurs toestemming geven voor het gebruik van hun werk, zou beter zijn. Aan die auteurs moet dan een eerlijke vergoeding worden betaald.
Zolang er geen sprake is van opt-in moet er een eenvoudige en centrale registratie komen voor individuele opt-out. Deze registratie geldt voor alle AI-tools en alle werken van de auteur die van de opt-out gebruikmaakt.
2. Professionele en economische impact
De beroepsuitoefening van schrijvers en vertalers moet worden beschermd, getroffen makers moeten worden gecompenseerd. De Auteursbond steunt initiatieven die alternatieve verdienmodellen verkennen.
AI heeft een significante impact op de inkomenspositie van schrijvers en vertalers. Het concurreren met kosteneffectieve AI-toepassingen zet hen extra onder druk. Bovendien verandert de economische structuur van de literaire- en audiovisuele sector als geheel met naar alle waarschijnlijkheid een nog grotere voorsprong van private businessmodellen op publieke.
Bescherm werkgelegenheid
Creatieve makers kunnen hun brood niet meer verdienen als schrijfbots er met hun scheppingen vandoor gaan. Snelle aanpassingen in het (wettelijk) systeem zijn noodzakelijk om de gerechtvaardigde positie van professionele auteurs in Nederland en Europa te beschermen. Dat Nederland zich nationaal en internationaal moet inspannen tot het behoud van werkgelegenheid vloeit voort uit the Bletchley Declaration die Nederland heeft ondertekend. Deze verklaring staat voor human centric AI en de bescherming van universele rechten van de mens. Het recht op arbeid is een van die mensenrechten: en dit houdt nadrukkelijk ook de bescherming tegen werkloosheid in (art. 23).
3. Artistieke en ambachtelijke uitholling
Volstrekte transparantie over het gebruik van AI-toepassingen is vereist. Het onderscheid tussen door mensen gemaakt en AI-gegenereerd werk moet herkenbaar zijn.
Menselijke creativiteit is essentieel voor onze culturele identiteiten, waarden en wereldbeelden. Juist mensen zijn met hun verbeeldingskracht en bewustzijn in staat de eindeloze nuances van ons bestaan weer te geven in kunst. Generatieve AI denkt niet, schrijft niet en tekent niet, maar stelt samen op basis van patronen. Veelvuldig gebruik van generatieve AI zal ertoe leiden dat ambachtelijke vaardigheden als schrijven, vertalen of argumenteren door steeds minder mensen beheerst en ingezet kunnen worden. Dit leidt tot verschraling van het culturele landschap, en artistieke en ambachtelijke uitholling.
Verplichte vermelding van door AI gegenereerd werk
Bescherm menselijke auteurs tegen oneerlijke concurrentie met generatieve AI. Lezers en kijkers moeten worden gewaarschuwd als een tekst deels of helemaal is opgesteld met de inzet van kunstmatige intelligentie zodat zij een geïnformeerde keuze kunnen maken met welk werk zij willen kennismaken.
Samenwerking
De risico’s van Generatieve AI-systemen en de benodigde interventies zijn dermate omvangrijk dat de Auteursbond dit niet alleen kan doen. We ontwikkelen onze standpunten en voeren onze strategie zoveel mogelijk uit in samenhang en samenwerking met relevante organisaties in het veld. We zetten ons in voor de vorming van een brede en krachtige coalitie die een vuist kan maken jegens bedrijfsleven en naar de overheid. Hiertoe werken we in binnen en buitenland onder andere samen met Lira, NVJ, Platform Makers, de Creatieve Coalitie en Europese koepels als de European Writers’ Council (EWC), Federation of Screenwriters in Europe (FSE) en European Council of Literary Translators’ Associations (CEATL).
Wat kun je als auteur zelf doen?
Benieuwd wat je zelf kunt doen om je werk tegen AI te beschermen of hoe je AI op een verantwoorde manier kunt gebruiken?
Deze informatie en meer vind je binnenkort in onze speciale portal!